Zeovkfg

механикăн тĕсĕсене схемăласа кăтартни

Механика (грек μηχανική — машина тăвас искусствă ) — физикăн материаллă объектсен механикăлла хусканăвне е хусканманлăхне тата вĕсен хушшинчи çыхăнусене тĕпчекен уйрăмĕ. Классикăлла механика тата квант механики пур . Чĕмсĕрлĕх йĕркипе, "механика" тенĕ чухне шăпах классикăлла механикăна ăшра тытаççĕ.

Механика системи[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Механика тĕпчекен объектсене механикăлла система теççĕ.

Механика пайĕсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Шаблон:Классикăлла механика Шаблон:Татăлми тавралăхсен механики Шаблон:Квантла механика Шкулта вĕренекен механика пайĕсем: кинематика, статика, динамика, упрану саккунĕсем.

Кинематика[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Динамика[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Исаак Ньютон

Динамика Ньютон саккунĕсем çинче никĕсленсе тăрать.

• Пур çавăн пек пуçлав системисем (вĕсене инерциаллă теççĕ), хăшĕсенче япаларăш пĕрпĕтĕммĕн куçнин хăвăртлăхĕ улшăнмасть, енчен те нимле ытти япалăршсен вăйăмĕ çук е ăна тивекен мĕнпур вăйсем пĕрне-пĕри компенсацилеççĕ.

${\displaystyle \stackrel{\to <!--\; \to \; -->}{F}=0\Rightarrow <!--\; \Rightarrow \; -->\stackrel{\to <!--\; \to \; -->}{v}=const}$

Кунта: ${\displaystyle \stackrel{\to <!--\; \to \; -->}{F}}$ — мĕн пур вăйсем, ${\displaystyle \stackrel{\to <!--\; \to \; -->}{v}}$ — хăвăртлăх.

• Инерциаллă пуçлав системисенче япаларашăн хăвăртланăвĕн пысăкăшĕ мĕнпур вăйсем хушăннин пысăкăшне масса çине пайланипе танлашать; хăвăртланăвăн тата хушăнcан пулнă пĕтĕмĕшле вăйăн тĕллемисем пĕр еннелле.

${\displaystyle \stackrel{\to <!--\; \to \; -->}{a}=\frac{{\displaystyle \stackrel{\to <!--\; \to \; -->}{F}}}{m},}$

Кунта: ${\displaystyle \stackrel{\to <!--\; \to \; -->}{a}}$ — хăвăртлану, ${\displaystyle m}$ — масса.

• Икĕ япаларăш пĕр-пĕрне витерекен вăйсем пĕр йĕр çинче выртаççĕ, тĕллемисем хире-хирĕçле тата пысăкăшĕсемпе пăр тан.

${\displaystyle |\stackrel{\to <!--\; \to \; -->}{F_1}|=|\stackrel{\to <!--\; \to \; -->}{F_2}|}$

${\displaystyle \stackrel{\to <!--\; \to \; -->}{F_1}=\stackrel{\to <!--\; \to \; -->}{-<!--\; -\; -->F_2}}$

Кунта: ${\displaystyle \stackrel{\to <!--\; \to \; -->}{F_1}}$ — пĕрремĕш япаларăшăн вăйĕ, ${\displaystyle \stackrel{\to <!--\; \to \; -->}{F_2}}$ — иккĕмĕш япаларăшăн вăйĕ.

Тата пăхăр[тӳрлет | кодне тӳрлет]

• Механика (терминология)
• Мехатроника

Каçăсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

• XIX-мĕш ĕмĕрчен механика аталанăвĕн исторйĕ.(выр.)

Шаблон:ФизикаШаблон:Механика уйрăмĕсем